Birey Sayısına Göre Rehberlik Türleri

Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı ve Başöğretmenlik Eğitim Programı: Özel Eğitim ve Rehberlik - Birey Sayısına Göre Rehberlik Türleri

Bireylerin; çevrelerini anlayabilmeleri için verilen ve genellikle bilgilendirme türünde yapılan hizmetlere rehberlik hizmeti, kendilerini anlayabilmeleri ve sorunlarıyla nasıl başa çıkabileceklerine yönelik uzman kişilerce yapılan yardıma ise psikolojik danışma denir.

Bilgi verme türündeki hizmetler genellikle gruplara yönelik olarak yapılırken, psikolojik danışma hizmetleri hem bireysel hem de gruba yönelik de olabilir.

Bireysel Rehberlik:

• Bireyin sosyalleşmesi, kişiliğinin gelişmesi, kendini gerçekleştirmesi vb. amaçlarla bireysel olarak yapılan hizmetlerdir.

• Bireylerle tek tek yapılan çalışmalar söz konusudur.

• “Bilgi verme” hizmeti ön plandadır. Bu yüzden psikolojik danışmanların dışında bazen diğer öğretmenler tarafından da yürütülebilir.

• Genellikle zihinsel alana yöneliktir.

• Bireysel rehberlik hizmetlerinde şu noktalara dikkat edilmesi gerekir:

  • Bireyin farkındalığını yükseltme, * Bireyin kendini tanımasına yardımcı olma,

  • Bireyin sorununu çözmek yerine, sorununu çözmesine yardımcı olma, * Alternatif yollar gösterme,

  • Bireyi cesaretlendirme.

Grupla Rehberlik:

• Bireye yardımcı olmak için sunulacak bilgiler tek tek değil de bir gruba yönelik yapılıyorsa grup rehberliğinden söz edilebilir.

• Rehberlik hizmetleri gruba yönelik olsa bile merkez de yine de birey vardır. Grubun gelişiminden ziyade bireyin gelişimi amaçlanır.

• Özel bir uzmanlık gerektirmeyen bilgi verme hizmetlerinde (rehberlik saatlerinde) sınıf rehber öğretmenleri de hizmet verebilir.

• Eğer uygulanacak etkinlikler teknik bilgi, beceri ve uzmanlık gerektiriyorsa bu hizmet psikolojik danışmanlar tarafından verilmelidir.

• Grup rehberliği gündemlidir ve odağında belli bir konu vardır.

• Genellikle bilişsel alana yöneliktir.

• İster bireysel rehberlik ister grupla rehberlik çalışması yapılacak olsun; bilgi verilecek olan konuda (sağlık, trafik, ekonomi vb.) uzman olmak yeterlidir.

• Alanında uzman kişiler veya psikolojik danışmanlar bu hizmeti verebilir.

• Rehberlik hizmeti vermek için psikolojik danışman olma zorunluluğu yoktur.

Bireysel Psikolojik Danışma:

• Psikolojik danışma hizmetleri diğer rehberlik hizmetlerine göre daha çok teknik bilgi ve beceri gerektirmektedir.

• Psikolojik danışman; alanında teorik ve pratik tecrübelere sahip olmalıdır.

• Danışman ve danışan arasında yüz yüze gerçekleşen bir hizmettir.

• Bireysel psikolojik danışma, zaman ve kaynak bakımından pahalı bir hizmettir.

• Danışanın sorunlarının çözümü için derinlemesine görüşmeler yapılabileceği için grupla psikolojik danışmaya göre daha avantajlıdır.

• Genellikle duyuşsal alana yöneliktir.

• Genellikle 45dk’lık seanslardan oluşur. Haftada 1 kez görüşme yapılır. Ortalama olarak 7 seansta tamamlanır.

• Gündemli değildir. Danışanın hangi sorunu getireceği önceden bilinemeyebilir. Bu konular danışma esnasında ortaya çıkar.

• Bireylere psikolojik danışma sürecinde yardımcı olunabilecek konulardan bazıları şunlardır:

  • Kimlik oluşumu,

  • Olumlu özbenlik,

  • Özsaygı, özsevgi, özgüven,

  • Tutarlılık (duygu, düşünce, davranış)

  • Değer yargılarının gözden geçirilmesi,

  • Duygusal sorunlar,

  • İletişim becerileri (sosyal ilişkiler).

Grupla Psikolojik Danışma:

• Bireysel psikolojik danışmaya göre daha ekonomiktir. Bir grupta 8-12 kişi olabilir.

• Genellikle 90dk’lık seanslardan oluşur. Haftada 1 kez görüşme yapılır. Ortalama olarak 10-14 seansta tamamlanabilir (gruba göre).

• Gündemli değildir. Danışanların hangi sorunu getireceği önceden bilinemeyebilir. Bu konular danışma esnasında ortaya çıkar.

• Yapılan etkinlikler genellikle danışanların duyuşsal alanına hitap etmektedir.

• Bireysel psikolojik danışmaya göre daha yüzeyseldir. Çünkü her bireyin içsel süreçlerine inecek kadar yeterli zaman yoktur.

• Grup üyeleri danışma sürecinde yardım almayı ve yardım etmeyi de öğrenirler.