Çocuklara Yönelik Süreli Yayınlar
Mümeyyiz(1869–1870): Osmanlı Döneminde çocuklara yönelik ilk süreli yayın 1869’da yayımlanan Mümeyyiz adlı gazetedir. Gazetede, şiir, bilmece, haber, ansiklopedik bilgiler ve yazı dizilerine yer verilir. Anlatım ve dil, çocukların anlayabileceği şekilde yalındır.
Daha sonra sırasıyla Sadakat(1875), Arkadaş(1876), Çocuklara Arkadaş(1882) gazeteleri yayımlanır. Bu gazeteler görsel olarak ilgi çekicidir; dizi yazıları, öyküleri ve ödüllü yarışmalarıyla da çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışır. Sonraki yayınlar: Vasıta-yı Terakki(1883) Çocuklara Kıraat(1883), Çocuklara Talim(1887), Çocuklara Rehber(1897–1901), Çocuklara Mahsus Gazete(1896–1908); Çocuk Bahçesi(1904), Musavver Küçük Osmanlı(1909) ve Arkadaş(1909) dergileri.
Tedrisat-ı İptidaiye Mecmuası(1910): Dönemin iz bırakan dergilerindendir. Derginin bir sayısında tanınmış eğitimcilerden Sâtı Bey, küçük okul çocuklarının kendileri için yazılmış şiir ve şarkılardan yoksun olduklarını belirterek zamanın şair ve bestecilerini göreve çağırıyordu. Dergi, 19. sayısından itibaren Tedrisat Mecmuası adıyla yayınını sürdürür ve 1926’ya kadar 69 sayı çıkar. Dergi, eğitim ve öğretimin kuramsal çerçevesini çizen yazılar yanında, edebî metinlere de yer verir.
Talebe(1911), Çocuk Bahçesi(1911), Türk Yavrusu(1911),Çocuk Yurdu(1911), Çocuk Duygusu(1911), Mektepli(1911), Çocuk Dünyası(1913), Çocuk Dostu(1914), Hür Çocuk(1918) adlı dergiler kayda değer ürünlerdir.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte süreli yayınların sayısı da artar. Çocuk Postası(1923), Yeni Yol(1923), Talebe Mecmuası(1923), Haftalık Resimli Gazetemiz(1924), Sevimli Mecmua(1925), Çocuk Dünyası(1926), Çocuk Yıldızı(1927).
1940’lı ve 50’li yıllarda Çocuk Haftası, Yavrutürk, Çocuk Sesi adlı dergiler çıkar ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından Çocuk(1932–1948) adlı dergi yayımlanır.
Doğan Kardeş(Nisan 1945), Mavi Kırlangıç(1970, Yeşilay), Elma Şekeri(1980, Kültür Bakanlığı), Şeker Çocuk(Şekerbank), Kumbara(İş Bankası), Başak Çocuk(Ziraat Bankası), Pamuk Çocuk(Pamukbank), Can Kardeş(1981, Niyazi Birinci), Tercüman Çocuk, Milliyet Kardeş, Türkiye Çocuk, Mavi Kuş, Kırmızı Bisiklet, Kervan, Bando da adları anılması gereken diğer dergilerdir.
Son dönemde çıkan dergiler şunlardır: Miço(Yalvaç Ural), Gonca, Ebe-Sobe, Kırmızı Fare(Fatih Erdoğan), Mobidik(2002–2003), Bilim Çocuk(TÜBİTAK).
Comments