Cumhuriyet Dönemi Şiir Anlayışları ve Önemli Temsilcileri
MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR (1920-1950)
· Milliyetçilik akımından etkilenmişlerdir.
· Daha çok Anadolu’yu, toplum sorunlarını, milli duyguları ele almışlardır.
· Sade dil-hece ölçüsü
SANATÇILARI
· Arif Nihat Asya
· Zeki Ömer Defne
· Ahmet Kutsi Tecer
· Orhan Şaik Gökyay
· Necmettin Halil Onan
· Behçet Kemal Çağlar
· Kemalettin Kamu
BEŞ HECECİLER
· Memleket sevgisi-Memleket sorunları
· Halk şiiri nazım şekilleri
· Sade dil-hece ölçüsü
· Lirikten çok didaktik şiir
SANATÇILARI
· Faruk Nafiz Çamlıbel
· Enis Behiç Koryürek
· Halit Fahri Ozansoy
· Orhan Seyfi Orhon
· Yusuf Ziya Ortaç
SERBEST NAZIM VE TOPLUMCU ŞİİR (1920-1940)
· Toplumsal gerçekçilik-sosyalist gerçekçilik
· Serbest nazım özellikleri taşır.
· İdeolojik içerikli bir şiirdir.
· Politik bir içeriğe sahiptir.
· Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü vardır.
· Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir.
· Nutuk (hitabet) şiirin temelini oluşturur.
SANATÇILARI
· Nazım Hikmet Ran
· Ercüment Behzat Lav
· Rıfat Ilgaz
· Ceyhun Atuf Kansu
· Kadir
· M. Niyazi Akıncıoğlu
TOPLUMCU ŞİİR ANLAYIŞINI ÖN PLANA ÇIKARANLAR (1940-1960)
· Nazım Hikmet ve serbest nazım şiirde etkilidir.
· Toplumsal konular bireysel bakış açısıyla anlatılmıştır.
· Katı ideolojik kalıplardan ve sloganlardan uzaklaşmışlardır.
SANATÇILARI
· Arif Ay
· Ahmet Arif
· Enver Gökçe
· Cahit Irgat
· Arif Damar
· Suat Taşer
· Ö. Faruk Toprak
SAF (ÖZ) ŞİİR
· Milliyetçi şiire karşıdırlar.
· Şiiri soylu bir sanat olarak görmüşlerdir.
· Piyale’nin ön sözünde yer alan “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” (İlk poetika-bildiri) bu anlayışın başlangıcı kabul edilir.
· Kurucuları Ahmet Haşim ve Yahya Kemal’dir.
· Yahya Kemal dışındakiler sembolisttir.
SANATÇILARI
· Ahmet Haşim
· Yahya Kemal Beyatlı
· Ahmet Hamdi Tanpınar
· Cahit Sıtkı Tarancı
· Ahmet Muhip Dıranas
· Behçet Necatigil
· Asaf Halet Çelebi
· Necip Fazıl Kısakürek
· Özdemir Asaf
· Fazıl Hüsnü Dağlarca
· Ziya Osman Saba
YEDİ MEŞALECİLER (Saf-Öz Şiir)(1928-1930)
· Beş Hececiler’e tepki olarak ortaya çıkmıştır.
· Canlılık, samimiyet ve sürekli yenilik hedefiyle ortaya çıktılar.
· Ancak bunu başaramadılar.
· Hece ölçüsünü kullandılar.
· Sembolist sanatçıları örnek aldılar.
· Tablo gibi şiir yazma anlayışları görülmektedir.
SANATÇILARI
· Cevdet Kudret Solok
· Ziya Osman Saba
· Vasfi Mahir Kocatürk
· Sabri Esat Siyavuşgil
· Yaşar Nabi Nayır
· Muammer Lütfi Bahşi
· Kenan Hulusi Koray
GARİP HAREKETİ (I. YENİCİLER) (1940-1954)
· Türk şiirini kökten değiştiren topluluktur.
· Dadaizm (kuralsızlık) akımından etkilenmişlerdir.
· Geleneksel şiirin her şeyine karşı çıktılar.
· Kuralsızlığı kural edindiler.
· Söz sanatları, mecazlı söyleyiş ve şairaneliği dışlamışlardır.
· Sıradan insanların yaşamlarını basit bir dille anlattılar.
SANATÇILARI
· Orhan Veli Kanık
· Melih Cevdet Anday
· Oktay Rıfat Horozcu
GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞİİR
· Garipçilere ve İkinci Yenicilere katılmadılar.
· Serbest şiire bağlı kaldılar.
· Şiiri sıradanlaştırmadılar.
· İdeolojik şiirden kaçınmışlardır.
· Türk şiir geleneğinden yararlandılar.
· Söz sanatlarını yeri geldikçe etkili kullandılar.
SANATÇILARI
· Fazıl Hüsnü Dağlarca
· Behçet Necatigil
· Asaf Halet çelebi
· Cahit Külebi
· Necati Cumalı
· Hilmi Yavuz
· Cahit Zarifoğlu
· Erdem Beyazıt
MAVİCİLER
· Mavi dergisi etrafında toplandılar.
· Divan şiirinin imgelerinden ve biçimlerinden de yararlandılar.
· Şiirin basit olmayacağını savundular.
· Zengin benzetmelere, derin anlamlara sahip şiirler yazdılar.
SANATÇILARI
· Attila İlhan
· Ferit Edgü
· Ahmet Oktay
· Yılmaz Gruda
· Özdemir Utku
· Demirtaş Ceyhun
· Demir Özlü
· Tahsin Yücel
· Orhan Duru
HİSARCILAR
· 1950 yılında çıkarılan hisar dergisi etrafında toplandılar.
· Garipçilerin Türk şiirine verdiği zararı önlemek amacıyla ortaya çıktılar.
· Gelenekçi bir şiirdir.
SANATÇILARI
· Mehmet Çınarlı
· Munis Faik Ozansoy
· İlhan Geçer
· Gültekin Samanoğlu
· M. Necati Karaer
· Yavuz Bülent Bakiler
· Halide Nusret Zorlutuna
· Bekir Sıtkı Erdoğan
· Coşkun Ertepınar
İKİNCİ YENİ ŞİİRİ (1954-1960)
· Söyleyişte rahatlık
· Somuta karşı soyut
· Anlamca kapalı şiir
· Halk şiirine sırt çevirdiler.
· Sürrealizm
· Garip ve Toplumcu şiire tepki
· Konu ve olay şiirden atılmıştır.
· İmgeci bir şiirdir.
· Ahenk ölçü ve uyakla değil musiki ve anlatım zenginliğiyle sağlanmalıdır.
SANATÇILARI
· Ece Ayhan
· Cemal Süreya
· Edip Cansever
· Sezai Karakoç
· Ülkü Tamer
· Turgut Uyar
· İlhan Berk
Comments